Ο “αιθέριος” κόσμος των αρωμάτων
Βάνα Κοντογιάννη
Αρωματοθεραπεύτρια.
« Όταν όμως από ένα μακρινό παρελθόν τίποτα δεν επιζεί, αφού πεθάνουν οι άνθρωποι, αφού καταστραφούν τα άψυχα, μόνες, πιο φθαρτές, αλλά πιο μακρόβιες, πιο άυλες, πιο επίμονες, πιο πιστές, η όσφρηση και η γεύση ζουν για καιρό ακόμα, σαν τις ψυχές, για να θυμούνται, να περιμένουν, να ελπίζουν, πάνω σ’ όλα αυτά τα ερείπια, να βαστούν χωρίς να λυγίζουν, πάνω στη μικρή σχεδόν άυλη σταγόνα τους, το τεράστιο οικοδόμημα της ανάμνησης.»
Αναζητώντας το χαμένο χρόνο. Μαρσέλ Προύστ.
Ένα όμορφο άρωμα ανοίγει ένα μονοπάτι προς την ψυχή, ξυπνά τη φαντασία και ξεκλειδώνει κρυμμένους κόσμους.
Αν τύχει και οσφρανθούμε μια οικεία μυρωδιά αστραπιαία το μυαλό μας κατακλύζεται από την παλιά εικόνα και μεταφερόμαστε νοερά στον τόπο που τη πρωτο-μυρίσαμε. Καμία άλλη από τις αισθήσεις μας δεν ανασύρει τόσο αληθινά και γρήγορα μια ανάμνηση.
Το άρωμα δεν θα είχε φτάσει στη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα, δίχως τη βοήθεια του αλχημιστή. Η τέχνη της αλχημείας έχει πανάρχαιες ρίζες στην Κίνα, την Ινδία, την Αίγυπτο. Οι αλχημιστές τελειοποίησαν τη διαδικασία της απόσταξης στην προσπάθεια τους να ανακαλύψουν τη σπίθα της θεότητας μέσα στην ύλη.
Οι αρωματοποιοί υπήρξαν η συνέχεια των αλχημιστών. Οι συνταγές τους κρατιόνταν μυστικές και μοναδικές. Όσοι από εμάς έχουμε παρακολουθήσει στον κινηματογράφο ή έχουμε διαβάσει το βιβλίο του Πατρίκ Ζισκίντ «Το άρωμα», κατανοούμε τον τρόπο με τον οποίο εργάζονταν οι παλαιοί αρωματοποιοί. Στο ισόγειο πουλούσαν τις πομάδες τους και στα υπόγεια ή στα δωμάτια των πάνω ορόφων υπήρχαν τα εργαλεία της τέχνης τους. Επίπονη και μυστικιστική διαδικασία η δημιουργία ενός καινούργιου αρώματος. Αποστακτήρες, χοάνες, ουσίες, λουλούδια, απόσταξη, μίξη, νότες, παλαίωση, κρυστάλλινα μπουκάλια.
Τα υλικά που είχαν στη διάθεση τους ήταν φυσικά. Το ρόδο, ο κέδρος, το κυπαρίσσι, η βενζόη, το λιβάνι, το μύρο, η κανέλλα ήταν γνώριμα από τα αρχαία χρόνια. Γύρω στα 1500 προστίθενται το γλυκάνισο, το κάρδαμο, το σανδαλόξυλο, η αγγελική, το πιπέρι. Εκατό χρόνια μετά, προστίθενται ο βασιλικός, το θυμάρι, το μελισσόχορτο, η ρίγανη, το γάλβανο, ο δυόσμος, η λεβάντα, το λεμόνι, η μέντα, το γαρύφαλλο, η ίρις, το πορτοκάλι, ο μαϊντανός, η πιπερόριζα.
Το 19ο αιώνα με την τεχνική του enfleurage, (εξάνθωση) εξήγαγαν αρωματική ουσία από το γιασεμί, τον ανθό πορτοκαλιάς και το διατσέντο. Μέχρι τότε δεν ήταν δυνατό, επειδή τα ευαίσθητα λουλουδάκια δεν άντεχαν στις υψηλές θερμοκρασίες των αποστακτήρων. Σύμφωνα με τη μέθοδο του enfleurage, τοποθετούσαν πέταλα λουλουδιών (γιασεμί, τριαντάφυλλο, άνθη νερατζιάς κ.α.) σε γυάλινα τελάρα με λιπαρή πομάδα. Τα τελάρα τοποθετούνταν το ένα πάνω στο άλλο και έμεναν για 12-72 ώρες. Στη συνέχεια πετούσαν τα ανθάκια και τοποθετούσαν άλλα. Αυτό συνεχιζόταν πολλές φορές μέχρις ότου απέμενε μία αρωματική πομάδα από την οποία έβγαζαν το εκχύλισμα με το βαρύ αρωματικό έλαιο. Με τη διαδικασία αυτή έβγαιναν τα απόλυτα (absolute) των λουλουδιών.
«Αυτά τα λουλούδια τα πιο ευγενικά ανάμεσα σε όλα, δεν άφηναν έτσι απλά να τους αρπάξουν την ψυχή τους. Έπρεπε να τους την πάρεις σιγά σιγά με χάδια. Τα άλειβαν με κρύο λίπος και τα άφηναν πάνω σε δίσκους σε ένα ειδικό δωμάτιο, ή τα τύλιγαν σε πανιά ποτισμένα με λάδι κι εκείνα αποκοιμιόντουσαν σιγά σιγά τον αξύπνητο ύπνο. Μαραίνονταν έπειτα από τρείς – τέσσερις μέρες, έχοντας αφήσει το άρωμα τους στο λίπος ή στο λάδι. Τότε τα έβγαζαν προσεκτικά κι έβαζαν στη θέση τους φρέσκα λουλούδια. Η διαδικασία επαναλαμβανόταν δέκα, είκοσι φορές. Όταν τέλειωναν είχε μπει κιόλας ο Σεπτέμβρης… Η ποιότητα όμως αυτής της αλοιφής του γιασεμιού ή ενός λαδιού ξεπερνούσε σε φινέτσα και άρωμα κάθε άλλο προϊόν της αρωματοποιίας. Στην περίπτωση του γιασεμιού είχε κανείς την εντύπωση ότι η γλυκειά ερωτική μυρωδιά των λουλουδιών είχε καθρεφτιστεί στους δίσκους με το λίπος σαν μέσα σε καθρέφτη και ακτινοβολούσε τώρα από κει απόλυτα ίδια με τη φυσική μυρωδιά»
Το άρωμα. Πατρίκ Ζισκίντ.
Σήμερα η εξάνθωση έχει εγκαταλειφθεί και τα έλαια των λουλουδιών συλλέγονται μέσα από εκχύλιση με πτητικούς διαλύτες.
Γύρω στο 1900 αναφέρεται η παρασκευή του πρώτου συνθετικού αρώματος με μυρωδιά γιασεμιού. Με αυτή την πρόοδο έπεσαν δραστικά οι τιμές των αρωμάτων και έτσι τα αρώματα έγιναν προσιτά σε όλο τον κόσμο.
Τα τεχνητά προϊόντα είναι φθηνά, διαρκούν περισσότερο και είναι ισχυρά. Αδυνατούν όμως να φτάσουν τις οκτάβες των φυσικών αρωμάτων. Επιπλέον τα φυσικά αρώματα δίνουν στο δέρμα μας την ενέργεια τους όπως γίνεται με κάθε ζωντανό οργανισμό. Τα αιθέρια έλαια έχουν υψηλό ενεργειακό αποτύπωμα όπως φαίνεται στο χρωματόγραμμα τους. Ειδικά το έλαιο του τριαντάφυλλου, παρόλο που το γιασεμί είναι το συχνότερα χρησιμοποιούμενο αιθέριο έλαιο στην αρωματοποιία, ίσως λόγω της ινδόλης που περιέχει και το κάνει περισσότερο αφροδισιακό έλαιο. Τα αιθέρια έλαια κουβαλούν τη δύναμη της μητέρας γης την οποία μας παρέχουν απλόχερα.
Ένα καθαρό αιθέριο έλαιο, ανόθευτο, δεν αφήνει αποτύπωμα σε ένα λευκό χαρτί. Το νοθευμένο αφήνει ένα λιπαρό σημάδι.
Στις μέρες μας, είναι γνωστό, ότι οι «μύτες» των μεγάλων εταιρειών οι οποίες παράγουν αρώματα είναι οι πλέον ακριβοπληρωμένοι επαγγελματίες παγκόσμια. Μπορούν να ξεχωρίσουν από ποιες ουσίες είναι παρασκευασμένο ένα άρωμα και να πειραματιστούν εύκολα με νότες αρωμάτων για να προκύψει το αποτέλεσμα που αρχικά έχουν στο μυαλό τους.
Η παρασκευή ενός αρώματος μοιάζει με την παρασκευή ενός καλομαγειρεμένου φαγητού όπου ο μάγειρας προσθέτει μυρωδικά και μπαχαρικά της αρεσκείας του για να καταλήξει σε ένα όμορφο αποτέλεσμα.
Ένα καλομαγειρεμένο φαγητό, όπως και ένα επιτυχημένο άρωμα χρειάζονται και μία όμορφη παρουσίαση. Μεγάλοι οίκοι κρυστάλλων, όπως ο Lalique, o Baccarat, επένδυσαν από το 1900 σε ακριβά περίτεχνα κρυστάλλινα μπουκάλια αρωμάτων.
Οι νότες στις οποίες αντιστοιχούν τα αιθέρια έλαια είναι οι υψηλές (νότες κορυφής), οι μεσαίες (η καρδιά του αρώματος) και οι χαμηλές (νότες βάσης).
Οι υψηλές είναι εκείνες τις οποίες αντιλαμβανόμαστε πρώτα και είναι εξαιρετικά πτητικές. Οι δεύτερες μένουν περισσότερη ώρα και οι χαμηλές μπορούν να μείνουν για μέρες ιδιαίτερα πάνω σε μάλλινο ρούχο.
(τέλος 1ου κεφαλαίου).
Όλες οι αναρτήσεις μας καθημερινά και στις σελίδες μας
στο facebook https://www.facebook.com/liliansimou.astrolife
στο twitter https://twitter.com/astrolifegr
στο κανάλι μου στο youtube: https://www.youtube.com/channel/UCSrCxZCiHrdYlzze25B_p3Q
Θέματα ψυχολογικής αστρολογίας στο: http://writersgang.com/ (Στήλη: Walking with the stars)
και τώρα στο https://togethergreece.com/Lilian1S