Πώς να συμπεριφερθείτε σε ένα παιδί ειδικής αγωγής

Της Αναστασίας Γεώργα

από την Όμορφη Ζωή

Μέσα στο πλαίσιο του σχολείου ή στο σπίτι σε ένα πάρτυ, αλλά και σε πιο σύντομες συναντήσεις, όπως στο διάδρομο του super market, στο πάρκο ή στο δρόμο που διασταυρωνόμαστε και λέμε την καλησπέρα μας, όλο και περισσότεροι γονείς και εκπαιδευτικοί, που καμία σχέση δεν έχουν με ειδική αγωγή, με διαγνώσεις και γιατρούς, θέλουν να πληροφορηθούν για το παιδί που κάθεται δίπλα στο δικό τους και τους φαίνεται διαφορετικό. Με μεγάλη χαρά γράφω αυτό το άρθρο, γιατί έχει αρχίσει να διαφαίνεται ένα ανθρώπινο ενδιαφέρον για τον διπλανό μας.

Αναγνωρίστε τα συναισθήματά σας

Είναι κατανοητό να νιώθετε αμηχανία όταν διασταυρώνεστε με ένα παιδί που δείχνει διαφορετικό, ίσως αυτό να συμβαίνει γιατί πιστεύετε πως πρέπει να συμπεριφερθείτε και διαφορετικά. Κάτι τέτοιο δεν είναι αναγκαίο, μπορείτε να χαιρετήσετε κανονικά και να ρωτήσετε ‘πως πάει το σχολείο;‘ ακόμα κι αν δε λάβετε απάντηση να είστε σίγουροι πως το παιδί θα περιμένει με ανυπομονησία να το ρωτήσετε και την επόμενη μέρα!

Πείτε ναι στη διαφορετικότητα

Στ’αλήθεια, δεν είναι το διαφορετικό που φοβόμαστε και αποφεύγουμε, αλλά το άγνωστο. Αν έχετε προσκαλέσει σπίτι σας σε ένα πάρτυ, για παράδειγμα, ένα παιδί που γνωρίζετε ότι συμπεριφέρεται διαφορετικά, τότε μπορείτε να πάρετε πληροφορίες από τους εκπαιδευτικούς ή από τους γονείς του παιδιού. Με ερωτήσεις όπως: τί είναι αυτό που του αρέσει σε μουσική/φαγητό/παιχνίδι ή τί είναι εκείνο που θα ήταν καλό να αποφευχθεί, δείχνουν μια καλή πρόθεση συνεργασίας και ένταξης του παιδιού σε κοινωνικές εκδηλώσεις.

Αν το παιδί, κατά τη διάρκεια του πάρτυ, απομονωθεί και κάτσει σε μια καρέκλα αυτό δε σημαίνει ότι δε θέλει και να φάει ή να πιει: Θυμάμαι σε ένα αποκριάτικο πάρτυ της τάξης της, όπου η 14χρονη μαθήτριά μου, διεγνωσμένη στο φάσμα του αυτισμού, που περίμενε το πάρτυ με λαχτάρα 1 μήνα, μου ανακοίνωσε ότι δε θέλει να μπει στην τάξη. Δεν την ρώτησα ποτέ γιατί, κάτι τέτοιο θα έφερνε ενοχές στο παιδί εφόσον δεν ήξερε κσι εγώ μόνο υποθέσεις μπορούσα να κάνω. Τελικά, έμεινε απ’ έξω και μακρυά από την αίθουσα, άκουγε τη μουσική που της άρεσε πολύ κι εγώ της πήγαινα φαγητό και αναψυκτικό από το πάρτυ μαζί με σερπατίνες. Όταν χτύπησε το κουδούνι για σχόλασμα μου είπε πως αυτό ήταν ένα υπέροχο αποκριάτικο πάρτυ και πως θα περιμένει με λαχτάρα το επόμενο του χρόνου!

Γίνετε παράδειγμα για τη γενιά που μεγαλώνει

Νομίζουμε πως η διαφορετικότητα είναι μία διάγνωση που μαζί της φέρνει και μια κοινωνική στάμπα, η αλήθεια όμως είναι πως όλοι μέσα μας σε στιγμές ή σε κάποιες καταστάσεις έχουμε νιώσει διαφορετικοί. Κάθε φορά που προσεγγίζετε το διαφορετικό χωρίς αμηχανία, θλίψη ή ενοχές, δίνετε ένα δυναμικό παράδειγμα στα παιδιά σας, όχι μόνο να δεχτούν τον συμμαθητή τους αλλά και τα δικά τους ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Και όταν έρθει η στιγμή που θα νιώσουν διαφορετικοί, και αυτό άλλες φορές σημαίνει ταλαντούχοι και άλλες παράταιροι, τότε θα αντιδράσουν με τον τρόπο που έχουν δει εσάς να αντιδράτε, δηλαδή είτε θα τα αποφύγουν είτε θα τα αφομοιώσουν, με τις αντίστοιχες συνέπειες φυσικά.

Οι συμβουλές και οι ιδέες θα μπορούσαν να είναι μετρημένες, πχ. οι 10 καλύτερες κτλ… είμαι της άποψης όμως πως ως ενήλικες μπορούμε να πλαισιώσουμε την συμπεριφορά μας πάνω σε ένα πλαίσιο αποδοχής και κατανόησης και από κει και πέρα να λειτουργήσουμε μη κατευθυντικά.

Κοινώς η τελευταία μου συμβουλή είναι πως όταν έχετε πάρει μια ιδέα για το πώς συμπεριφερόμαστε στη διαφορετικότητα, πάνω σε αυτή την ιδέα μπορείτε να προσθέσετε τον χαρακτήρα σας, το ένστικτό σας και την καλή σας διάθεση να προσεγγίσετε κάτι ή κάποιον πέρα από το γνώριμο. Εκείνο που εγώ έχω παρατηρήσει είναι πως όταν φοβόμαστε, αποφεύγουμε ή γελάμε με ένα παιδί που διαφέρει, είναι γιατί εμείς οι ίδιοι δεν αφομοιώσαμε και τελικά φοβηθήκαμε ή ντραπήκαμε για χαρακτηριστικά μας που διέφεραν από το κοινωνικό σύνολο, χαρακτηριστικά τα οποία σαν ενήλικες μας κάνουν τελικά όχι διαφορετικούς αλλά μοναδικούς!

Αναστασία Γεώργα