Το Αυγό – συμβολισμός και παραδόσεις

Από την Λίλιαν Σίμου

 

Το αυγό κρατά τον σπόρο της Δημιουργίας γι’ αυτό οι λαοί, από τα αρχαία χρόνια, συχνά συνέδεσαν την εν αναμονή έκφραση ενός έργου, με το ίδιο το Αυγό, θεωρώντας πως εμπεριέχει τα στοιχεία της γέννησης, της αναγέννησης και της αναζωογόνησης, την δύναμη της Ζωής.

Ενίοτε συνδέθηκε με τον υλικό πλούτο και την αφθονία, ενίοτε με έναν νέο κύκλο ζωής, ακόμη και σύμβολο γέννησης ή γονιμότητας σε ζευγάρια.

Το «Κοσμικό Αυγό», είναι η μεταφυσική έννοια της Δημιουργίας, όπου ο σπόρος της φλόγας του Θείου Όντος είναι στην καρδιά της υλικής έκφρασης της Θέλησής Του. Η εκκόλαψη του αυγού, με το μικρό πουλάκι να βγαίνει στον «κόσμο», προκαλούσε και προκαλεί εντύπωση. Η αγωνία να επιβιώσει και να ζήσει αυτόνομα, είναι η εικόνα της δικής μας γέννησης, φεύγοντας από την μήτρα όπου νιώθαμε προστατευμένοι. Βήμα-βήμα, η προσαρμογή με τη βοήθεια της μητρικής στοργής, υποκαθιστά την πατρική φιγούρα του Θείου Όντος, και δίνει την τροφή για την προσαρμογή στην γήινη πραγματικότητα.

 

Σε μυθολογίες συναντάμε το Αυγό, όπως

Στην ινδουιστική μυθολογία, υπάρχει «το χρυσό αυγό του κόσμου» (Hiranyagarbha). Μέσα από αυτό εκκολάπτεται ο Μπράχμα, ο ήλιος, και κατασκευάζει τον κόσμο από το κέλυφος, τον κρόκο και το ασπράδι του αυγού. Ένα πανέμορφο σύμβολο, σαν εικόνα…

Στην Αιγυπτιακή μυθολογία, ο θεός του Ήλιου,  Ρα, γεννήθηκε από ένα αυγό.

Στην Κέλτική μυθολογία, υπάρχει το  «αυγό του φιδιού», το οποίο συμβολίζεται με έναν απολιθωμένο αχινό.

Στην κινεζική λαογραφία, το πρώτο ον, ο P’an Ku, ξεπήδησε από το κοσμικό αυγό. Μάλιστα, το κινέζικο yin-yang, είναι μια αναπαράσταση της Πρωταρχικής Ενότητας και επίσης έχει μια προφανή σχέση με τον κρόκο και το ασπράδι ενός αυγού.

Διάφορες ιστορίες στην Ωκεανία αποδίδουν τη δημιουργία του ανθρώπου στα αυγά πουλιών.

Στην ιαπωνική σιντοϊστική παράδοση, ο κόσμος δημιουργήθηκε μετά το χωρισμό του αρχέγονου αυγού στα δύο, όπου το ελαφρύτερο στοιχείο έγινε Παράδεισος και το βαρύτερο έγινε η Γη. Μία θαυμάσια αλληγορία επίσης.

Το συγκεκριμένο αυγό του 19ου αιώνα, πουλήθηκε στην Ινδία (37cm X 49 cm) και συμβολίζει σύμφωνα με την ινδουιστική παράδοση, την ένωση Ουρανού και Γης. Είναι από λίθο σε αποχρώσεις κόκκινες, κρεμ και λευκές και ανήκε σε Γερμανό συλλέκτη.

 

Λαογραφικά έθιμα

Πολλοί γεωργοί χρησιμοποιούν από παλαιότερες εποχές το αυγό σαν σύμβολο γονιμότητας και θάβουν στα χωράφια τους άλλοτε το πρώτο αυγό της Εαρινής Ισημερίας, άλλοτε το πρώτο πασχαλινό αυγό που θα μείνει γερό στο βράσιμο ή στο τσούγκρισμα της Λαμπρής. Θεωρείται γούρι και ευχή να έχουν καλή συγκομιδή.

Στη Σκωτία μάλιστα, συνήθιζαν να τοποθετούν ένα καρφί και ένα αυγό στο κάτω μέρος ενός καλαθιού σποράς και το γέμιζαν στη συνέχεια με σπόρους καλαμποκιού. Θεωρώντας πως το καλαμπόκι έχει πολλές θρεπτικές ουσίες, η παραλληλία με το αυτό ήταν σαφής.

Σλάβοι και Γερμανοί, την Μεγάλη Πέμπτη – θεωρώντας τη γιορτή της Άνοιξης και της Αναγέννησης, έντυναν με αυγά το άροτρό τους, με την ευχή για άφθονη συγκομιδή.

Σε περιπτώσεις στειρότητας ή δυσκολίας τεκνοποίησης, πολλοί λαοί χρησιμοποιούσαν το αυγό με διάφορες τεχνικές ή τελετουργίες,  «για να ανατρέψουν» το πρόβλημα.

 

Μαντικές τέχνες και αυγό

Μπορεί να φαίνεται περίεργο, όπως υπάρχει μαντική τέχνη που βασίζεται στο αυγό, με τον τρόπο που βλέπει να πέφτει ο κρόκος ή να σπάει.

Η παράδοση αναφέρει σε διάφορες περιοχές τελετουργίες με στόχο την έλξη συντρόφου ή την γονιμότητα σε κάθε πεδίο, με τη χρήση του αυγού.

Επίσης το αυγό έχει συνδεθεί με προστασία απέναντι στο «κακό μάτι».

Ένας λαός που φαίνεται να το χρησιμοποιούσε για την προστασία απέναντι σε αρνητικές ενέργειες, είναι οι Μάγιας της Λατινικής Αμερικής.

Τα Αυγά του Πάσχα

Τα πασχαλινά αυγά δίνονταν ως δώρα εδώ και αιώνες. Το αγαπημένο έθιμο, ανάλογα με την παράδοση, έχει διάφορες ερμηνείες.

Η πιο γνωστή αφορά το αίμα του Ιησού από την θυσία Του. Κατά μία άλλη εκδοχή, είναι το σώμα και το αίμα του Ιησού.

Μια ιστορία λέει ότι η παράδοση ξεκίνησε όταν η Αγία Μαρία η Μαγδαληνή κρατήθηκε από έναν εκατόνταρχο στην Αλεξάνδρεια. Του έδωσε ένα αυγό και την άφησε να φύγει. Μια άλλη αφήγηση λέει ότι έδωσε ένα αυγό στον Ρωμαίο αυτοκράτορα ως σύμβολο της Ανάστασης του Χριστού.

Το αυγό είναι σύμβολο Ανάστασης στον Χριστιανισμό, επειδή ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς παραλληλίζοντας την έννοια της αναγέννησης που συνδέεται με το Αυγό. Το πασχαλινό αυγό, από σύμβολο γονιμότητας στις παγανιστικές γιορτές της άνοιξης, πήρε  μια μοναδική χριστιανική ερμηνεία.

Τα πασχαλινά αυγά διατηρούνταν μερικές φορές όλο το χρόνο για να φέρουν καλή τύχη.

Στην Γαλλία, οι γονείς συνήθιζαν να κρύβουν σοκολατένια αυγά και κουνελάκια κάπου στον κήπο ή στο σπίτι, και τα παιδιά έπρεπε να τα «ανακαλύψουν» για να είναι τυχερά όλο τον χρόνο. ¨Εχω τη γνώμη πως αυτό συνέβαινε και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

 

Σε πολλούς πολιτισμούς, η διακόσμηση των πασχαλινών αυγών ήταν μια σημαντική παράδοση.

Οι Ουκρανοί διακοσμούν τα αυγά με μπλε χρώμα, πιστεύοντας ότι η Παναγία έκλαψε πάνω από ένα καλάθι με αυγά που προοριζόταν για τον Πόντιο Πιλάτο, χρωματίζοντάς τα με λαμπρό μπλε.

Οι Πολωνοί, στόλιζαν τα αυγά τους γιατί η Παναγία διασκέδαζε το βρέφος Ιησού βάφοντας αυγά σε διάφορα χρώματα.

Οι Ρουμάνοι βάφουν τα αυγά τους με ένα απλό, έντονο κόκκινο χρώμα αφού, σύμφωνα με την παράδοσή τους, η Παναγία τοποθέτησε ένα καλάθι με αυγά στους πρόποδες του σταυρού του Ιησού, με το αίμα να χρωματίζει τα αυγά κόκκινα.

Αυτή η τελευταία εκδοχή ήταν και σε μας η συνήθης παράδοση. Όμως στην πορεία των χρόνων, τα αυγά χρωματίζονταν με τα γνωστά χρώματα εκτός του κόκκινου, κίτρινα, πράσινα και μπλε. Μάλιστα παλαιότερα, οι νοικοκυρές έβαζαν αποξηραμένα λουλούδια και φύλλα, τυλίγοντας σε ένα τούλι τα αυτά, και τα έβραζαν με το χρώμα. Όταν αφαιρούσαν το τούλι και τα φύλλα, έμενε το αποτύπωμα του φύλλου – μία όμορφη διακόσμηση που έκανε και η μητέρα μου.

Χρώματα, σχέδια και ζωγραφική, έχουν πλέον διακοσμήσει τα Αυγά του Πάσχα, ανάλογα με την φαντασία των δημιουργών τους!

To Αυγό στην Τέχνη, έχει εμπνεύσει με πολλές τεχνικές, όπως αυτή των Κλουαζονέ. 

 

 

Αυγά στην αρχαιότητα

Το έθιμο της διακόσμησης των αυγών φαίνεται πως ξεκίνησε περίπου το 12.000 π.Χ., όταν κυκλικά, οβάλ και ελλειπτικά βαμμένα σχήματα αυγών άρχισαν να εμφανίζονται ως σύμβολα ανανέωσης και αναγέννησης. Εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα όταν οι άνθρωποι στολίζουν τα αυγά για το Πάσχα και τα κυλούν στο έδαφος για να γιορτάσουν πώς τα φυτά μεγαλώνουν ξανά την άνοιξη αφού ήταν σε λήθαργο όλο το χειμώνα.

Το αυγό μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως σύμβολο της εποχικής αναγέννησης της φύσης, από όπου προέρχονται οι παραδόσεις των πασχαλινών αυγών και των χρωματιστών αυγών σε τόσες πολλές χώρες.

Αυγό και πνευματική παράδοση – εσωτερική φιλοσοφία

Στον εσωτερισμό δεν μπορούσε να λείπει το αυγό! Παρομοιάζεται με ένα ενεργειακό κέντρο, γύρω από το οποίο οι ασυνείδητες ενέργειες εξελίσσονται με έναν σπειροειδή τρόπο, αποκαλύπτοντας σταδιακά τη Θεία ουσία.

Για τους Αλχημιστές, ο κρόκος ήταν το ηλιακό κέντρο, το σημείο της θείας φλόγας. Ήταν η σπίθα από το Θείο Ον, η ψυχή, η πεμπτουσία ή ο χρυσός σπόρος «που τίθεται σε κίνηση από τη ζεστασιά της κότας» της εξέλιξής μας.

Το Ψυχικό Αυγό, όπως και το Κοσμογονικό Αυγό, περιλαμβάνει τον Ουρανό και τη Γη, καθώς και τους σπόρους κάθε καλού και κακού, καθώς και τους νόμους της μετενσάρκωσης και της εκπλήρωσης της προσωπικότητας. Αναδεικνύει τον βαθύτερο εαυτό.

 

Αυγό και ελευθερία

Η απελευθέρωση από το αυγό, είναι ένας στόχος εξέλιξης και προόδου. Είναι η φυγή από τους περιορισμούς, ακόμη και αν ρισκάρουμε την ασφάλεια του «γνωστού περιβάλλοντος». Είναι η τόλμη και το σθένος να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της ζωής, αφήνοντας πίσω την «οικεία ατμόσφαιρα».

 

Σύμφωνα με τον Carl Jung, τα αυγά δηλώνουν τις παγιδευμένες ψυχές μας.

 

Πηγές:

A dictionary of symbols by Chevalier, Jean

A dictionary of dream symbols: with an introduction to dream psychology by Ackroyd, Eric

Illustrated dictionary of symbols in eastern and western art by Hall, James

Dictionary of mythology, folklore and symbols by Jobes, Gertrude

και διάφορα άρθρα

 

Όλες οι αναρτήσεις μας καθημερινά και στις σελίδες μας

στο facebook https://www.facebook.com/liliansimou.astrolife

στο twitter https://twitter.com/astrolifegr

στο κανάλι μου στο youtube: https://www.youtube.com/channel/UCSrCxZCiHrdYlzze25B_p3Q

Θέματα ψυχολογικής αστρολογίας στο: http://writersgang.com/ (Στήλη: Walking with the stars)

και τώρα στο https://togethergreece.com/Lilian1S

Leave a Reply