Σεζάρια Έβορα, η ξυπόλητη ντίβα
από την Λίλιαν Σίμου
Μία ξεχωριστή κυρία της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, γεννημένη στο ζώδιο της Παρθένου, έφυγε από κοντά μας στα τέλη του 2011. Αλλά δεν θα φύγει από την καρδιά μας, αφού τα τραγούδια της θα μας την θυμίζουν… Είχε το προσωνύμιο “ξυπόλητη ντίβα” εξαιτίας της προτίμησής της στο να τραγουδά χωρίς να φορά τα παπούτσια της. Το είδος της μουσικής που υπηρετούσε ονομάζεται μόρνα.
Σεζάρια Έβορα, σύντομη βιογραφία
Το μουσικό διαμάντι από το Πράσινο Ακρωτήρι έφυγε σε ηλικία 70 ετών τον Δεκέμβρη του 2011. Με τα λόγια «δεν έχω δύναμη…, θέλω να με συγχωρήσετε» είχε ανακοινώσει πως αποσύρεται τον Σεπτέμβριο του 2011
Η μοναδική φωνή της «ξυπόλητης ντίβας» της παγκόσμιας world music σκηνής, του μουσικού διαμαντιού από το Πράσινο Ακρωτήριο, έσβησε για πάντα. Η Σεζάρια Εβόρα έφυγε άφησε την τελευταία της πνοή στην εντατική μονάδα νοσοκομείου της πατρίδας της όπου νοσηλευόταν, σε ιδιαίτερα κρίσιμη κατάσταση.
Τελευταία φορά την είδαμε live, τον Ιούνιο του 2011, στον Λυκαβηττό.
Η Σεζάρια Εβόρα έδειχνε εξαιρετικά καταπονημένη. Τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε τα τελευταία χρόνια την είχαν καταβάλει. Λίγους μήνες αργότερα, μόλις τον Σεπτέμβριο, ανακοίνωνε πως εγκαταλείπει το τραγούδι. Έβαζε μόνη της τη σφραγίδα τέλους στην καριέρα της. Ήταν ο καλλιτεχνικός της αποχαιρετισμός. Δίχως αμφιβολία, υπήρξε η πιο διάσημη μουσική πρέσβειρα της χώρας της. Το περίφημο «Sodade» ξεπέρασε κατά πολύ ακόμη και τα όρια της πιο εμπορικής world και ethnic μουσικής, πόσω μάλλον τα ακόμη πιο στενά όρια της μουσικής παράδοσης του Πράσινου Ακρωτηρίου, των «mornas». Συνήθως τραγουδούσε στην «κρεολική» διάλεκτο, γεγονός, όμως, που δεν εμπόδισε την επικοινωνία της με το κοινό, αφού υπερίσχυε το συναίσθημα.
Πολλοί συνέκριναν το ερμηνευτικό της στιλ με εκείνο της Αμερικανίδας τζαζ τραγουδίστριας Μπίλι Χολιντέι. Η «Monde», αφού αποθέωνε τη φωνή της, «μια φωνή που λιώνει την ψυχή», έγραφε για την ερμηνεύτρια εκείνη που ανήκει στην «αριστοκρατία των τραγουδιστών των μπαρ» (επειδή νεαρή τραγουδούσε στα μπαρ).
Την καριέρα της την ξεκίνησε αργά, στα 50 της, όταν το 1988 κυκλοφόρησε το «La Diva Aux Pieds Nus», που σημαίνει στη γλώσσα της «ξυπόλυτη ντίβα». Το άλμπουμ της «Cezaria», που βγήκε το 1995, της χάρισε ένα βραβείο Γκράμι και ήταν εκείνο που την έκανε γνωστή παγκοσμίως. Εκατομμύρια πωλήσεις και μία περιοδεία σε πολλές χώρες. Βραβείο Γκράμι κέρδισε και για το άλμπουμ της «Voz D’ Amor», το 2003.
ΕΙΠΕ
«Θα πεθάνω ξυπόλητη!»
– Τίποτα δεν άλλαξε από τότε που έγινα διάσημη. Άλλωστε πάντα είχα γύρω μου πλούσιους, φτωχούς, οικογένειες…
– Μεγάλωσα φτωχή, δεν είχα τίποτα, οπότε και τώρα κάνω μια φυσιολογική ζωή. Κι έτσι έμεινα. Δεν άφησα κανείς να αλλάξει αυτό που είμαι στ’ αλήθεια.
– Η μουσική ήταν πάντα στο αίμα μου. Στο σπίτι, ο πατέρας και ο αδελφός μου έπαιζαν μουσικά όργανα, αλλά εγώ ήμουν η μόνη τραγουδίστρια. Και το οφείλω – άλλωστε έτσι έκανα την αρχή – στον συνθέτη θείο μου.
– Οι πιο αγαπημένοι μου τραγουδιστές; Ο Νατ Κινγκ Κόουλ και κάποιοι Αμερικανοί όπως η Μαντόνα, ο Μάικλ Τζάκσον, ο Πρινς.
– Εχω πολύ τακτικά κόσμο στο σπίτι μου. Ερχονται να φάνε, να πιουν, να παίξουν. Είμαι καλή μαγείρισσα κι έρχονται και γι’ αυτό. Πάντα έτσι ήμουν. Το σπίτι μου ήταν το σπίτι όλων των ανθρώπων.
– Το να τραγουδώ ξυπόλητη είναι κάτι που μου φαίνεται και μου βγαίνει φυσικά. Εκτός Πράσινου Ακρωτηρίου φοράω σανδάλια, διότι στην Ευρώπη, φερ’ ειπείν, κάνει κρύο, όμως δεν μ’ αρέσει καθόλου να φοράω παπούτσια. Θα πεθάνω και δίχως να φοράω παπούτσια. Ξυπόλητη!
Αστρολογική προσέγγιση της Σεζάιρα Έβορα
Τι θα μπορούσε να γράψει κάποιος για την ιδιαίτερη αυτή μουσική παρουσία; Προσωπικά, θα της αφιέρωνα σελίδες…
Γεννήθηκε στο Μιντέλο στις 27 Αυγούστου 1941, από πατέρα βιολονίστα και μητέρα μαγείρισσα. Ένας από τους θείους της, ο Μπι Λέτσα, που ήταν ποιητής, συγγραφέας και συνθέτης mornas, τη βοήθησε στο ξεκίνημά της. Ταπεινό ξεκίνημα, για ελάχιστα χρήματα, πολλές φορές κρυμμένη πίσω από μια κουρτίνα. Επί της ουσίας, η καριέρα της άρχισε το 1987, όταν έδωσε τις πρώτες συναυλίες της στη Λισαβώνα.
«Αρχιτέκτονας» της καριέρας της, παραγωγός και φύλακας-άγγελός της θεωρείται ο Χοσέ ντε Σίλβα, που πίστεψε στη φωνή της και έδωσε στην καριέρα της διεθνή χαρακτήρα
Χάρη σε εκείνον η Σεζάρια Εβόρα, η λυπημένη φωνή, η ξυπόλητη τραγουδίστρια, έγινε σύμβολο και πρέσβειρα του πολιτισμού μιας μικρής ταπεινής χώρας. Γιατί μέσα της κουβαλούσε – και το έλεγε – όλα τα ξυπόλητα παιδιά του Πράσινου Ακρωτηρίου…
Στον αστρολογικό της χάρτη διακρίνουμε την έμφαση στο ζώδιο της Παρθένου. ( Ήλιος, Ερμής, Β. Δεσμός και Ποσειδώνας), μαζί με τον Κρόνο στον Ταύρο, η γη τονίζεται στον χάρτη της. Γνωστή είναι η αγάπη της για την γη, τον τόπο της, την πατρίδα της. Οι μισοί πλανήτες της μαζί με τους Δεσμούς της βρίσκονται σε μεταβλητά ζώδια, δηλώνοντας έναν άνθρωπο ικανό να ελίσσεται αλλά και να προσαρμόζεται ανάλογα με τις καταστάσεις που αντιμετωπίζει. Παράλληλα, ένα άτομο ικανό να διαμορφώνει στην πορεία του χρόνου, το προσωπικό του στυλ, αφού διαρκώς αλλάζει.
Με την Σελήνη στον Σκορπιό, δίχως να έχουμε ακριβή θέση όμως (η ώρα γέννησης είναι άγνωστη), είχε ένα ψυχισμό με πάθος και δυνατές συγκινήσεις.
Η Αφροδίτη της στον Ζυγό, ελέγχει το στοιχείο της αρμονίας στη ζωή της, σε εξάγωνο με τον Πλούτωνα, της προσδίδει ένα μαγνητισμό δίχως ιδιαίτερη προσπάθεια. Το εξάγωνο προς τον Χείρωνα μας εξηγεί πως μία διέξοδος αυτοθεραπείας, αλλά και λύσης κάποιων σημαντικών προβλημάτων της, είναι η τέχνη, αλλά και η αγάπη προς τον συνάνθρωπό της.
Δύσκολες όψεις προς τον Ήλιο της, όπως είναι ο τετράγωνο του Ουρανού και του Κρόνου, εκφράζουν πρωταρχικά μία φύση που πιέζεται ανάμεσα στην στέρηση και στα εμπόδια αλλά και την ανάγκη να επαναστατήσει. Καθώς ο Ουρανός και ο Κρόνος βρίσκονται σε ένα περιβάλλον των Πλειάδων (νεφέλωμα που προκαλεί σύγχυση ή δάκρυα), δεν θα είναι εύκολο να διατηρήσει την αισιοδοξία της.
Η φωνή της, γλυκιά και βαθιά, είχε συχνά μελαγχολικούς τόνους. Η ίδια έγινε γνωστή μέσα από τραγούδια νοσταλγικά, πονεμένα. Έγινε διάσημη μαγνητίζοντας τους ακροατές της (Ουρανός) αλλά παρέμεινε λιτή, δεν σταμάτησε να μιλά για την φτωχή της χώρα και να υποστηρίζει «Μεγάλωσα φτωχή, δεν είχα τίποτα, οπότε και τώρα κάνω μια φυσιολογική ζωή. Κι έτσι έμεινα. Δεν άφησα κανείς να αλλάξει αυτό που είμαι στ’ αλήθεια» (Κρόνος).
Η έμπνευση μορφοποιεί ένα έργο μέσα από την στέρηση και την βιωματική εμπειρία του πόνου (ο Κρόνος σχηματίζει τρίγωνο προς τον Ποσειδώνα)
Ο Άρης στον Κριό είναι δίχως όψεις: δυναμική εγκλωβισμένη που περιμένει την κατάλληλη εποχή για να εκφραστεί δυναμικά, με ιδιαίτερη τόλμη, ίσως και υπερβολική.
Μένει ορφανή στα 7 της χρόνια από πατέρα και λίγο αργότερα πηγαίνει σε ορφανοτροφείο. Ο Κρόνος και ο Δίας τότε σχημάτιζαν ταυ τετράγωνο προς τον Ποσειδώνα της. Ωστόσο, εκεί μαθαίνει την μουσική και ξεκινά το τραγούδι.
Αργότερα γίνεται γνωστή στη χώρα της, ιδιαίτερα αγαπητή, τραγουδώντας λυπητερά τραγούδια. Όμως οι οικονομικές ανάγκες την υποχρεώνουν να εργαστεί σε άλλους χώρους για την επιβίωσή της.
Το 1988 ξεκινά την διεθνή της καριέρα. Ο Ζοζέ ντα Σίλβα, ένας Γάλλος με καταγωγή από το Πράσινο Ακρωτήριο την έπεισε να μεταβεί στο Παρίσι, όπου ηχογράφησε το άλμπουμ La Diva Aux Pieds Nus (Η Ξυπόλητη Ντίβα) το 1988. Το τραγούδι “Sodade” ήταν η πρώτη της διεθνής επιτυχία και η πρώτη της επιτυχία στη Γαλλία που δεν ήταν στα γαλλικά. Αυτό σηματοδότησε την απαρχή της παγκόσμιας φήμης για την τραγουδίστρια από την Αφρική. Ο πορτογαλικός όρος saudade έχει περίπλοκη σημασία, που είναι δύσκολο να μεταφραστεί. Σημαίνει γενικά νοσταλγία, πόθο, λύπη και μετάνοια. Η έκφραση της “sodade” αποτελεί εσωτερικό στοιχείο στη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου. Το άλμπουμ εκείνο επαινέθηκε από τους κριτικούς και με αυτό ξεκίνησε την καριέρα της, συνεχίζοντας με το άλμπουμ του 1992, Miss Perfumado, το οποίο σημείωσε ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία. Έτσι, η τραγουδίστρια έγινε διεθνές αστέρι σε ηλικία 47 ετών.
Εκείνη τη χρονιά στα γενέθλιά της παρατηρούμε πως
- ο Πλούτωνας είναι στον Σκορπιό, πιθανόν να σχηματίζει σύνοδο με τη Σελήνη της.
- έχει επιστροφή του Δία (επομένως ένα νέο κύκλο ευκαιριών στη ζωή της)
- έχει επιστροφή του Άρη, του πλανήτη δίχως όψεις, που παράλληλα με την επιστροφή του Δία, ανοίγει μία δυναμική διετία με τόλμη και ενεργητικότητα, ξεκινώντας ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή της
- η Αφροδίτη τετραγωνίζει τον γενέθλιο Άρη και βγάζει στην επιφάνεια το ταλέντο της
- ο Ερμής σχηματίζει σύνοδο με τον γενέθλιο Ποσειδώνα της, γεγονός που ωθεί την αγάπη της για την μουσική, να εκφραστεί
- οι Δεσμοί της Σελήνης είναι σε αντίθεση προς την γενέθλια θέση τους –κομβικός σταθμός στη ζωή της και πλήρης αλλαγή στο πεπρωμένο της.
Σημαντικό στοιχείο που δεν θα ήθελα να παραλείψω είναι, πως εξετάζοντας την καρμική της προοπτική, ένα από τα ωροσκόπια που αφορούν αυτή τη μελέτη, δείχνει ένα αμιγώς καλλιτεχνικό υπόβαθρο της ψυχής της.
Στο δραγώνιο ωροσκόπιό της, έχει
- τον Ήλιο και τον Ερμή στους Ιχθείς σε σύνοδο προς τον γενέθλιο Ν. Δεσμό και απέναντι από τον Β. Δεσμό και τον Ερμή στο γενέθλιο χάρτη της
- τον Ν. Δεσμό στο δραγώνιο ωροσκόπιο σε σύνοδο με την γενέθλια Αφροδίτη της
- τον Ποσειδώνα απέναντι από την γενέθλια Αφροδίτη της
- τον Άρη σε δυνατή θέση και πάλι, στον Σκορπιό
Μας αποχαιρέτισε, όταν εκτός άλλων,
- η πρόσφατη έκλειψη Ηλίου στις 3 του Τοξότη, άγγιξε τον ευαίσθητο συνδυασμό του Ήλιου της σε τετράγωνο προς τον Κρόνο και τον Ουρανό, έχοντας ήδη περάσει περιπέτειες με την καρδιά της και γενικότερα με την υγεία της
- η πρόσφατη έκλειψη Σελήνης στις 18 Διδύμων, άγγιξε τον Ερμή (κυβερνήτη του Ήλιου της) και τους Δεσμούς της Σελήνης
- ο διελαύνων Κρόνος ήταν σε αντίθεση με τον Άρη και την Μαύρη Σελήνη της
- ο διελαύνων Άρης ήταν σε σύνοδο με τον Ερμή (κυβερνήτη του Ήλιου της) και τον Β. Δεσμό της
Ενώ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ο δραγώνιος χάρτης πως δηλώνει ότι εκπλήρωσε σε ένα βαθμό τουλάχιστον την «αποστολή» της καθώς…
- Ο διελαύνων Δίας ήταν ακριβώς απέναντι από τον Άρη
- Ο διελαύνων Ήλιος σε σύνοδο με τον Δία
- Ο διελαύνων Ερμής σε σύνοδο με τον Κρόνο και τον Ουρανό
- Ο διελαύνων Ουρανός σε σύνοδο με τον Ποσειδώνα
- Ο διελαύνων Άρης σε αντίθεση με τον Ερμή
Όλες οι αναρτήσεις μας καθημερινά και στις σελίδες μας
Όλες οι αναρτήσεις μας καθημερινά και στις σελίδες μας
στο facebook https://www.facebook.com/liliansimou.astrolife
στο twitter https://twitter.com/astrolifegr
Θέματα ψυχολογικής αστρολογίας στο: http://writersgang.com/ (Στήλη: Walking with the stars)